Greccy cynicy

W tym tygodniu pragniemy zaprosić Państwa w małą podróż do….. starożytności, a dokładniej - do starożytnej Grecji. W dzisiejszym wpisie,  krótko przybliżymy Państwu niektórych przedstawicieli szkoły cynickiej.

Starożytna Grecja kojarzy się bezsprzecznie z filozofią. Myśl powstała w tamtym okresie, uważana jest za kolebkę naszej cywilizacji. Obok szeroko znanych postaci, takich jak Sokrates, Platon, Arystoteles, można odnaleźć także mniej znanych myślicieli.

Jednym z nich jest Antystenes, uważany za założyciela szkoły cynickiej. Używając współczesnego języka, można powiedzieć, że cynicy byli swoistymi wywrotowcami. Charakteryzował ich niekonwencjonalny styl życia oraz poglądy.

Antystenes (445 – 365 r.p.n.e) nauczył w gimnazjonie, który przeznaczony był dla ludzi, którzy nie byli Ateńczykami czystej krwi – Kynosarges.  Podziwiał Sokratesa za to, że postępował zgodnie ze swoimi przekonaniami, nie licząc się z opinią publiczną, ani żadnymi konsekwencjami. Sokrates bowiem uczynił za cel swojego życia osiągnięcie cnoty, jaką była według niego mądrość. Na jej rzecz dokonywał więc odrzucenia dóbr doczesnych i przyjemności. Antystenes zaś z wyrzeczenia uczynił pozytywny aspekt życia. Za cnotę uznał niezależność od opinii publicznej oraz brak potrzeb. Osiągnięcie tak rozumianej cnoty miało gwarantować szczęście. Wzgardzał także nauką i sztuką. Sprzeciwiał się również idei państwa, które nie kieruje się cnotą niezależności. W świetle powyższego nie dziwi, że odrzucał tradycyjną religię. Uważał, że grecki panteon bogów to tylko konwencja, istnieje tylko jeden Bóg, a służy mu się poprzez dążenie do pełnej niezależności.

Diogenes (zmarł około 324 r.p.n.e) sam nazywał siebie psem. Orędownik pozytywnego ascetyzmu, który prowadzi do prawdziwej wolności. Sam żył w beczce, manifestując tym pogardę dla codziennego sposobu życia ludzi. Uważał, że Antystenes sam nie żył w zgodzie ze swoimi naukami. W swoich poglądach był zaś bardziej ekstrawagancki. Uważał bowiem, że organizacja życia zwierząt powinna być wzorem dla ludzkości. Diogenes miał być również zwolennikiem wspólnot żon i dzieci oraz piewcą wolnej miłości. W sferze politycznej deklarował się jako obywatel świata.

Jakie przemyślenia macie Państwo na temat szkoły cynickiej? Może jesteście zwolennikami innej greckiej szkoły filozoficznej? Zachęcamy do podzielenia się swoimi spostrzeżeniami i przedmiotami zainteresowania w komentarzach pod postem:  https://www.facebook.com/437367087067690/photos/a.437439150393817/870154917122236/ !

Małgorzata Pranszke – członkini Bałkaniki od października 2020, absolwentka studiów magisterskich na kierunku filozofia oraz studentka III roku politologii.

Ilustracja: fragment obrazu Szkoła Ateńska autorstwa Rafaela Santi