O gatunkach muzyki serbskiej słów kilka
Muzyka serbska obejmuje różnorodną muzykę tradycyjną, która jest częścią szerszej tradycji bałkańskiej, z własnym charakterystycznym brzmieniem i cechami. Dzisiaj chciałbym omówić kilka konkretnych gatunków.
Muzyka Etniczna lat 70., oraz neo-folk.
W latach 70. serbska muzyka ludowa zaczęła wykorzystywać elementy muzyki orientalnej, odchodząc od oryginalnego brzmienia, w stylu, który nazwano novokomponovana muzika („nowa muzyka”). Wkrótce pojawiło się wielu wykonawców neofolku: Shaban Shaulich, Lyuba Alichich, Zorica Brunklik, Marinko Rokvich i inni.
Serbska scena ludowa nie była jednorodna. Z jednej strony Vesna Zmiyanats, wzorując się na zachodnich wzorach, stworzyła wizerunek gwiazd pop. Z drugiej strony śpiewacy, jak na przykład Vera Matovic, stworzyli podgatunek folkowy, a dokładnie wiejski folk. Tekst piosenek głównie tyczył się prac rolnych, zwierząt domowych. Louis połączył serbską muzykę ludową z jazzem. Ich albumy były sponsorowane, a piosenki były emitowane w serbskim radiu i telewizji, co doprowadziło do faktycznej dominacji gatunku.
Pop folk, potocznie zwany turbo-folk (termin ukuty przez muzyka rockowego Rambo Amadeusa), powstał w latach 80. i osiągnął swój szczyt transformując się w subkulturę lat 90. podczas wojen jugosłowiańskich, upadku Jugosławii i reżimu Slobodana Milosevica. Turbo-folk zawiera serbską muzykę ludową jako podstawę z dodatkowymi elementami rocka, popu i elektronicznej dance muzyki. Pomimo tego, że turbo-folk jest bardzo popularny nie tylko w Serbii, ale i za granicą, muzyka ta jest często krytykowana i nazywana nieprzyjemną i nienadającą się do słuchania. Do tego gatunku należą jedni z najpopularniejszych serbskich wykonawców, jak Lepa Brena, Dragana Mirkovic. Większość artystów turbo-folk podpisała kontrakt z wytwórnią Grand Production, która do dziś dominuje na scenie muzycznej.
Frontman i muzyk The No Smoking Orchestra tak mówi o folk muzyce:
Cała etnomuzyka oparta jest na metrum 2/4 - twoja, moja ... To najprostsza melodia. Melodie, które mieszają się z tym rytmem, kontrasty, które tworzymy - są niezwykłe, specyficzne. To jest bardzo żywa muzyka, która wskrzesi zmarłych z grobu!
Nie gramy folku, folk - to jest muzyka amerykańska, gra ją „folk”. W naszym kraju to, co się gra na Bałkanach, można nazwać arteterapią: jesteśmy jak psychiatrzy, którzy prowadzą terapię instrumentami, aby ludzie byli szczęśliwi i rozumieli się nawzajem. Chcemy, abyś Ty dobrze się czuł, jak my na scenie. Współczesna tendencja muzyczna na całym świecie: pieniądze - pieniądze - pieniądze ... A tu: terapia i pieniądze. To jest dobre dla nas i dla ludzi. Nasz gatunek jest eklektyczny, wielogatunkowy. Potwierdziliśmy to: w ciągu 20 lat zagraliśmy tysiące koncertów - od Syberii po Indie. Nigdy nie myślałem, że zagram!
Hip hop
Serbski hip-hop pojawił się na początku lat 80-tych wśród zespołów b-boy. Pierwszym serbskim wydawnictwem hip-hopowym była epka Degout autorstwa The Master Scratch Band, wydana przez Jugoton w 1984 roku. Jednak serbska scena hip-hopowa rozwinęła się dopiero pod koniec lat 90., kiedy z underground zaczęły wyrywać się grupy hiphopowe. Najbardziej znanymi raperami i zespołami hiphopowymi są Gru, Bad Copy, Beogradski sindikat i Marčelo. Artyści tacy jak Elitney Audredi, Rasta i Kobe odnieśli ogromny sukces, przechodząc na bardziej komercyjne brzmienie i docierając do szerszej publiczności. Bassivity, a później Bassivity Digital, były największymi regionalnymi wytwórniami hip-hopowymi.
Nova srpska scena
Termin Nova srpska scena (Nowa scena serbska) został ukuty w drugiej połowie 2000 roku przez magazyn internetowy Popboks, który był pierwotnie jednym z głównych promotorów tej sceny. Chociaż termin ten był używany głównie w odniesieniu do zespołów, które promowały się w Popboks i wydały swoje albumy za pośrednictwem wytwórni Odličan Hrčak, termin ten był również często używany w odniesieniu do wielu młodych serbskich zespołów powstałych po 2000 roku. Ponadto niektóre z zespołów działających w latach 90., przede wszystkim alternatywny zespół rockowy Goribor, były ściśle związane ze „sceną”. Najbardziej znane zespoły związane ze sceną to Klopka Za Pionira, Multietnička Atrakcija, The Mothership Orchestra, Nežni Dalibor, Repetitor, Petrol, SARS, Stuttgart Online, Grove Land, Virvel i inne.
W 2007 roku PGP-RTS we współpracy z Popboks wydało kompilację "Jutro će promeniti sve?" , na którym znalazły się utwory szesnastu grup związanych ze „sceną”. Pod koniec dekady najwybitniejsi członkowie sceny wydali swoje debiutanckie albumy.
W 2013 roku Popboks ogłosił zakończenie swojej działalności, publikując ostatni tekst 25 sierpnia 2013 roku.
Czy mieliście Państwo dotąd okazję słuchać wyżej wymienionych wykonawców, bądź zespołów? Może macie innych muzycznych ulubieńców pochodzenia serbskiego? :) Zachęcamy do podzielenia się tym w komentarzach pod linkiem: https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=901019860702408&id=437367087067690.
Aleksander Kazak, student III roku bezpieczeństwa narodowego, członek Bałkaniki od marca 2019 roku.
Fot. Zespół Sitzpinker