Polska nadal w Unii Europejskiej?

Konwent Polonia, czyli najstarsza korporacja akademicka, w ramach cyklu „Następny Ruch” organizuje serię wykładów o geopolityce. Celem projektu jest zwiększenie świadomości geopolitycznego położenia Polski oraz zrozumienie szans i zagrożeń, które pojawiają się przed naszym krajem. 9 grudnia na Wydziale Nauk Społecznych UG odbyło się kolejne spotkanie, tym razem tematem przewodnim było pytanie – Polska nadal w Unii Europejskiej? Wykład poprowadził dr hab. Paweł Borkowski, prof. Uczelni Łazarskiego, który to po przedstawieniu mechanizmów działania UE i jej fundamentów, wskazywał jak polski rząd w ostatnich latach obniżył pozycję kraju w strukturach unijnych.

 

Wizja, która została roztoczona przez dr hab. Borkowskiego raczej nie należy do optymistycznych, ale by poznać ją lepiej, zapraszamy do wysłuchania nagrania z wykładu (TUTAJ). Warto dodać, że kolejny wykład o nazwie „Nie ma wolnej Polski bez wolnej Ukrainy”, tym razem pod przewodnictwem dr hab. Andrzeja Szeptyckiego prof. UW, odbędzie się 20 stycznia o godzinie 18:00 na Wydziale Nauk Społecznych UG.

 

Po wykładzie zadaliśmy kilka pytań dr hab. Pawłowi Borkowskiemu, prof. Uła

 

Co się musi zmienić w podejściu Polski do UE, żebyśmy odzyskali pozycję sprzed 2015 roku?

 

Przede wszystkim nie możemy traktować Unii Europejskiej jako czynnika obcego. Każdy członek UE, zwłaszcza tak duży jak Polska, powinien czuć się współodpowiedzialny za projekt i nie tylko stawać w kontrze do europejskiego mainstreamu, promując postawę męczenniczą, ale także aktywnie angażować się w sposób realny. To znaczy wpływać na procesy i decyzje zachodzące w UE, a do tego potrzebne są zdolność budowy koalicji. Nie możemy się skłócać z każdym możliwym graczem w UE, a tak to niestety wygląda, bo zarówno z Komisją Europejską, TSUE, Niemcami czy Francją. Co więcej podważamy fundamenty ładu prawnego UE, czyli konflikt nie jest o pewien szczegół, tylko o zasady, np. o prymat prawa unijnego nad krajowym, czy sędziowie sądów unijnych (a każdy sąd krajowy jest sądem unijnym) mają prawo wykonywać obowiązki nakładane na nich traktat – np. pytania prejudycjalne są prawem każdego sędziego w krajach UE i nie można ich tego prawa pozbawiać. 

 

Dlaczego w Polsce jest niska świadomość geopolityczna?

 

Z geopolityką jest pewien problem, nie wiadomo, czy to nauka czy wiedza związana z jednym konkretnym zideologizowanym przekazem politycznym. To powoduje różne traktowanie geopolityki, nawet niektórzy badacze ją lekceważą. Poza tym w Polsce mamy niski poziom zaufania do państwa i postrzegania wspólnego dobra, a żeby dyskutować o położeniu geopolitycznym PL to musimy mieć przekonanie o jakiejś podstawie do funkcjonowania jako członków jednej wspólnoty. Z powodu eskalacji konfliktu politycznego ta podstawa jest coraz bardziej nikła, więc w związku z tym jest pewna tendencja do wykorzystywania geopolityki jako narzędzia usprawiedliwiania określonych programów politycznych.

 

Jakie książki poleciłby Pan osobom chcącym zrozumieć geopolitykę?

 

Jeśli byłoby to optymalne to "Tout empire périra" Jean Baptiste Durosella, ale rozumiem, że nie chodzi o osoby władające językiem francuskim. Mamy tłumaczoną "Geopolitykę" oraz mamy rozdziały poświęcone geopolityce w istotnych podręcznikach – jest to podręcznik Instytutu Stosunków Międzynarodowych UW czy też te z Uniwersytetu Wrocławskiego. Jest też rozdział w książce prof. Czaputowicza, ale jest ona napisana trudniejszym językiem.