Wystawa „Dryfując” w CSW Łaźnia

Wystawa „Dryfując” - wernisaż 9 października o  godz. 18.00 w CSW Łaźnia, ul. Jaskółcza 1 - duńskiego duetu Nielsen & Johnsen podejmuje temat Innego, wyrzuconego poza granice systemu. Człowieka funkcjonującego na marginesie, na granicy ogólnie przyjętych norm i zasad. Kraje zachodnie budują coraz szczelniejsze granice, a miliony ludzi wyrusza w podroż do Europy w poszukiwaniu bezpiecznego życia.

21 kwietnia 2006 roku norweski tankowiec wyłowił człowieka dryfującego na prymitywnej tratwie. Rozbitek znaleziony został w duńskiej cieśninie Skagerrak, oddzielającej Danię od Szwecji i Norwegii. Media spekulowały na temat tożsamości „tajemniczego mężczyzny” jednak rozbitek nigdy się do niej nie przyznał jak i nie ujawnił kraju pochodzenia. Nie posiadał żadnych dokumentów i twierdził min., że pochodzi z Kalifornii (USA) i został dwa lub trzy dni wcześniej porzucony na morzu przez załogę angielskiego statku, którym płynął.”

Nawiązując do wydarzenia z 2006 roku artystki zadają wiele egzystencjonalnych pytań, które dziś po prawie 10 latach wydają się być nadzwyczaj aktualne. Historia znalezionego człowieka zwraca uwagę na sytuację osób będących częścią systemu, a jednak na jego obrzeżach, ich uprzedmiotowienia i braku reprezentacji tych, którzy nie mają prawa głosu. Co znaczy tożsamość narodowa i pochodzenie w obliczu przymusu ucieczki.

Hanne Nielsen i Birgit Johnsen zwracają też uwagę na alternatywne sposoby konstruowania historii, metody budowania dyskursu publicznego, to co oficjalne kontra prywatne. Intrygująca jest dla nich wartość ‘newsa’, który aktualny może być tylko tu i teraz. Istnieje wyłącznie w teraźniejszości. Składająca się z kilku ekranów instalacja „Dryfując” jest inscenizacją wydarzenia z 2006 roku. Ujęcia aktora odgrywającego odnalezionego mężczyznę łączą się z wypowiedziami przedstawicieli norweskich i szwedzkich instytucji, które brały czynny udział w ratowaniu rozbitka. Artystki chciały zakłócić linearną, oficjalną wersję przedstawienia historii. Obrazy pojawiające się niechronologicznie, przeplatane kontemplacyjnymi kadrami, ujawniają pewne ślady, lecz do widza należy ułożenie własnej wersji wydarzeń. Być może wypowiedź samych artystek najlepiej może to zobrazować: „Czasami rzeczywistość jest dużo bardziej zaskakująca niż fikcja ale tak naprawdę to ta sfera pomiędzy staje się naszym polem poszukiwań…. „

W ramach wystawy „Dryfując” zaprezentowane zostaną dodatkowo dwie ważne dla twórczości Hanne Nielsen oraz Birgit Johnsen prace. „Camp Kitchen” („Kuchnia Polowa”), jedna z ostatnich i najbardziej politycznie zaangażowanych realizacji oraz „Grinding Onions („Obieranie Cebuli”) pochodząca z wcześniejszego okresu ich twórczości.

Duet Nielsen & Johnsen rozpoczął współpracę w 1993 roku. Artystki należą do prekursorek duńskiej sztuki wideo. W swoich pracach podejmują tematy polityczne często o zabarwieniu genderowym. Ich prace prezentowane są zazwyczaj w formie wideo instalacji, a same autorki balansują na granicy fikcji i dokumentu. Wystawiały w najważniejszych galeriach Danii (AroS Aarhus Kunstmuseum, National Gallery Denmark / Copenhagen), Den Frie, Center of Contemporary ART, Copenhagen, Nikolaj – Copenhagen Contemporary Art Centre) oraz na świecie. Wystawa „Dryfując” będzie pierwszą prezentacją prac Nielsen i Johnsen w Polsce.

Projekt zrealizowany dzięki pomocy Duńskiego Instytutu Kultury w Warszawie, Funduszowi Kultury Miasta Aarhus.

Partnerem projektu jest Krytyka Polityczna.

Kuratorka: Aleksandra Księżopolska