Uniwersytet Gdański wśród liderów polskich wynalazców

Uniwersytet Gdański znalazł się na trzecim miejscu wśród najbardziej aktywnych ośrodków zgłaszających wynalazki do Europejskiego Urzędu Patentowego w 2017 roku. Jak podaje Europejski Urząd Patentowy, polską działalność patentową napędzały przede wszystkim ośrodki badawcze i akademickie. Bardzo wysokie miejsce Uniwersytetu Gdańskiego jest wynikiem wielu działań, wzmacniających współpracę nauki z gospodarką, co utrwala pozycję uczelni wśród liderów innowacyjności. Dzisiaj (7 marca) 2018 r.) w Brukseli odbyła się doroczna podsumowująca konferencja EPO.

Według opublikowanego raportu rocznego Europejskiego Urzędu Patentowego (EPO), w 2017 r. liczba zgłoszeń patentowych złożonych do EPO przez polskich wynalazców, spółki i instytuty naukowe wzrosła o 14, proc., co plasuje Polskę pod względem tempa wzrostu liczby zgłoszeń w europejskiej czołówce i znacznie powyżej średniej państw UE. W ubiegłym roku Polacy złożyli do EPO 469 zgłoszeń patentowych (w 2016 roku – 411). Co ciekawe liczba patentów przyznanych polskim badaczom i spółkom wzrosła jeszcze bardziej – aż o 20 proc. (w 2017 roku polskim wynalazcom przyznano rekordową liczbę 216 europejskich patentów, w 2016 roku było ich 180). 

W polskim rankingu liderów zgłaszających wynalazki do EPO na pierwszym miejscu znalazła się firma Synthos z 12 zgłoszeniami patentowymi. Ale w odróżnieniu od większości państw europejskich polską  działalność patentową w 2017 napędzały wyższe uczelnie i instytuty naukowe. Aż cztery z siedmiu największych wnioskodawców stanowiły uniwersytety lub instytuty badawcze. Drugim najaktywniejszym polskim wnioskodawcą w EPO (7 zgłoszeń) był Uniwersytet Jagielloński, następnie producent samolotów Flaris (6 zgłoszeń), Uniwersytet Gdański (6), Instytut Biochemii i Biofizyki Polskiej Akademii Nauk (6) oraz Warszawski Uniwersytet Medyczny (5).

Uniwersytet Gdański w 2017 roku zgłosił łącznie 14 wynalazków, z czego 8 do Urzędu Patentowego RP oraz 6 do Europejskiego Urzędu Patentowego, większość z obszaru technologii medycznych. Są to między innymi:

- test związany z monitorowaniem leczenia łuszczycy;

- test molekularny do wykrywania DNA patogenów przenoszonych między innymi przez kleszcze;

- zastosowanie medyczne substancji roślinnej do wytwarzania leku hamującego chorobę Huntingtona;

- immunogenna szczepionka przeciwko wirusowi HCV i HBV;

- metoda szybkiej identyfikacji znaczników genetycznych – „kod kreskowy”/komórkowy GPS dzięki któremu można śledzić komórki, tkanki czy organizmy

- metoda zwiększenia  skuteczności radioterapii i zmniejszenia efektów ubocznych w terapii nowotworów dzięki zastosowaniu sensybilizatorów (tzw. fotouczulaczy).

-  Sukcesy w zakresie innowacyjności, wdrażania projektów, rozwiązań czy wynalazków można osiągać dzięki współpracy pomiędzy uczelniami, gospodarką, władzami samorządowymi oraz organizacjami wspierającymi naukę i biznes. Konieczne jest budowanie wspólnego obszaru wymiany doświadczeń, a przede wszystkim miejsc, gdzie naukowcy mogą podejmować interdyscyplinarne badania. Staramy się, aby Uniwersytet Gdański był takim właśnie miejscem i przynosi to bardzo dobre efekty. Naszym naukowcom pomaga powołane na Uniwersytecie Gdańskim Centrum Transferu Technologii,  które zarządza własnością intelektualną wypracowaną w uczelni i koordynuje proces zgłoszeń patentowych – mówi prof. Jerzy Gwizdała Rektor Uniwersytetu Gdańskiego.

Zgłoszenia patentowe w trybie międzynarodowym zwiększają szanse na komercjalizację wyników badań naukowych i prac rozwojowych nie tylko w kraju, ale także za granicą. Jednocześnie jednak są one kilkukrotnie droższe od wynalazków chronionych jedynie w granicach kraju, dlatego część europejskich zgłoszeń UG w 2017 roku została wsparta dofinansowaniem w ramach projektu Inkubator Innowacyjności+. To projekt realizowany przez Centrum Transferu Technologii Uniwersytetu Gdańskiego w konsorcjum z Politechniką Gdańską, Gdańskim Uniwersytetem Medycznym i spółką celową PG Excento.

- Wspólny start trzech największych pomorskich uczelni w programie Inkubator Innowacyjności+ oraz związane z tym działania pozwoliły na intensyfikację współpracy międzyuczelnianej oraz umocnienie konkurencyjności pomorskich jednostek naukowych w procesie wdrażania innowacji – dodaje prof. Jerzy Gwizdała.

Jak podaje w raporcie EPO, liczba wszystkich europejskich zgłoszeń patentowych złożonych w Europejskim Urzędzie Patentowym w 2017 r. wyniosła niemal 166 000, co stanowiło wzrost o niemal 4 proc w porównaniu z 2016 rokiem oraz nowy rekord. Kolejny raz odnotowano zdecydowany wzrost liczby zgłoszeń z Chin, które wyprzedziły Szwajcarię i po raz pierwszy znalazły się w piątce najbardziej aktywnych państw (są wśród nich Stany Zjednoczone, Niemcy, Japonia, Francja, Chiny). Podobnie jak w poprzednim roku, najwięcej zgłoszeń patentowych wpłynęło z branży technologii medycznych, z sektora komunikacji cyfrowej i technologii komputerowych.

Benoît Battistelli prezes Europejskiego Urzędu Patentowego, podsumował,  że pod względem patentów 2017 rok był pozytywny dla Europy, a rosnące zapotrzebowanie na europejskie patenty potwierdza atrakcyjność Europy jako wiodącego rynku technologii.

Jak patentować w UG – przeczytaj tutaj  http://www.ctt.ug.edu.pl/?page_id=37

dr Beata Czechowska-Derkacz, rzecznik prasowy Uniwersytetu Gdańskiego
Photo by Drew Hays on Unsplash

Wynalazki zgłoszone do EPO (fazy krajowe) w 2017 roku przez Uniwersytet Gdański:

1. Sposób identyfikowania odpowiedzi chorego na łuszczycę na leczenie genisteiną molekularny test oraz zastosowanie ekspresji genów do wykrywania in vitro łuszczycy

ang. Method for identification of response of a patient with psoriasis disease to treatment with genistein, molecular test and application of gene expressions for the in vitro detection of psoriasis

Współtwórcy: Grzegorz Węgrzyn; Magdalena Gabig-Cimińska; Joanna Jakóbkiewicz-Banecka; Marta Moskot; Elwira Smolińska (Wydział Biologii UG); jednostka zgłaszająca/uprawniona: Uniwersytet Gdański i Instytut Biochemii i Biofizyki PAN

2. Immunogenna szczepionka przeciwko wirusowi HCV i/lub HBV

ang. Immunogenic vaccine against HCV and/or HBV virus

Współtwórcy: Katarzyn Grzyb; Anna Czarnota (Międzyuczelniany Wydział Biotechnologii UG i GUMed); jednostka zgłaszająca/uprawniona: Uniwersytet Gdański

3. Zastosowanie medyczne 5,7-dihydroxy-3-(4-hydroxyphenyl)-4H-1-benzopyran-4-onu w terapii choroby Huntingtona oraz farmaceutycznie akceptowalna postać leku

ang. The medical use of 5,7-dihydroxy-3-(4-hydroxyphenyl)-4H-1-benzopiran-4-one in the therapy of Huntington disease and pharmaceutically acceptable form of the drug       

Współtwórcy: Grzegorz Węgrzyn; Aleksandra Hać; Sylwia Barańska; Karolina Pierzynowska (Wydział Biologii UG); jednostka zgłaszająca/uprawniona: Uniwersytet Gdański

4. Sposób wykorzystujący spektrometrię mas MALDI-TOF do detekcji wariantów genetycznych kodów kreskowych oraz jej zastosowanie

ang. A method using iPLEX and  MALDI-TOF mass spectrometry to detect variants of genetic barcodes and its application

Współtwórcy: Agnieszka Bernat-Wojtowska; Pierre Savatier (Międzyuczelniany Wydział Biotechnologii UG i GUMed); jednostka zgłaszająca/uprawniona: Uniwersytet Gdański

5. Sondy typu Looped UVEx Probe, sposób wykrywania patogenów przenoszonych przez kleszcze, startery oraz ich zastosowanie w zoptymalizowanej reakcji PCR w celu wykrywania zamplifikowanego materiału genetycznego

ang. Looped UVEx type probes, primers and a way of tick-transmitted pathogens’ detection and use thereof in optimized PCR reaction in order to identify an amplified genetic material

Współtwórcy: Grzegorz Węgrzyn; Bożena Nejman-Faleńczyk; Sylwia Bloch (Wydział Biologii UG); jednostka zgłaszająca/uprawniona: Uniwersytet Gdański

6. Sposób otrzymywania pochodnej uracylu (5-selenocyjanianouracylu)

ang. A method of  synthesis of 5‑selenocyanatouracil

Współtwórcy: Janusz Rak; Marta Sosnowska; Samanta Makurat; Lidia Chomicz-Mańka (Wydział Chemii UG); jednostka zgłaszająca/uprawniona: Uniwersytet Gdański