Konferencja Żywioły. Motyw wody w literaturze, kulturze i sztuce
Katedra Rosjoznawstwa, Literatury i Kultury Rosyjskiej Instytutu Filologii Wschodniosłowiańskiej Uniwersytetu Gdańskiego ma zaszczyt zaprosić do udziału w cyklicznej Interdyscyplinarnej Konferencji Naukowej Żywioły. Motyw wody w literaturze, kulturze i sztuce, która odbędzie się w dniach 11-12 października 2018 roku na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Gdańskiego.
Kontynuując tradycję sympozjów literacko-kulturowych, organizowanych przez Katedrę Rosjoznawstwa, Kultury i Literatury Rosyjskiej Instytutu Filologii (wcześniej Zakład Historii Literatury Rosyjskiej) od lat 70-tych ubiegłego wieku, proponujemy Państwu cykl konferencji Żywioły, który został zainicjowany w roku 2016 październikowym spotkaniem naukowym zatytułowanym Motyw ognia w literaturze, kulturze i sztuce. W roku 2018 zapraszamy Państwa do interdyscyplinarnej dyskusji o żywiole wody, zaś w kolejnych latach pragniemy skoncentrować się na symbolice ziemi i powietrza.
Cztery żywioły – ogień, woda, ziemia, powietrze – w myśl założeń filozofii starożytnej, a następnie alchemii, podstawowe pierwiastki tworzące wszechświat, dzięki swej specyfice zyskały rangę wielopłaszczyznowych symboli. Ich szerokie spektrum znaczeniowe otwiera możliwości obrazowania idei, znaków kulturowych, a także ludzkich emocji i uczuć. Na uwagę w charakterystyce każdego z żywiołów zasługuje fakt współistnienia przeciwieństw oraz permanentnego uzupełniania się ich antynomicznych zasad w procesie kreacji świata w wymiarze materialnym i metafizycznym.
Żywioł wody, który stanie się przedmiotem naszej październikowej dyskusji, nie ustępuje symbolowi ognia pod względem wieloaspektowości i obfitości znaczeń. Na niejednoznaczność wymowy kulturowego obrazu wody wpływa specyfika jej fizycznych właściwości. Woda znamionuje zatem z jednej strony chaos, zmienność, niestałość, z drugiej zaś stanowi medium oczyszczenia, odrodzenia, cielesnej i duchowej odnowy. Jest ona jednocześnie żywiołem niszczącym, niosącym destrukcję i śmierć oraz początkiem przyrody, czlowieka, wszystkiego, co żyje. Jako prapoczątek wszelkiej egzystencji woda pojawia się w mitach kreacyjnych różnych kultur i tradycji. Otchłań wodna daje schronienie istotom nadprzyrodzonym, otacza ją aura tajemniczości, niesamowitości, możliwości magicznego przekształcania rzeczywistości. Ze względu na swą bogatą symbolikę woda wykorzystywana jest w czynnościach sakralnych, rytualnych, magicznych i inicjacyjnych.
Motyw wody będzie więc, jak się zdaje, doskonałym tematem do interdyscyplinarnej dyskusji na temat jego realizacji w dziełach literackich, wytworach kultury, sztuki, komunikacji językowej i międzykulturowej. Mamy nadzieję, że temat konferencji zachęci Państwa do uczestnictwa w naszym sympozjum, zaś wynikiem naszych rozważań i biesiad w myśl przysłowia, że „małe źródła tworzą wielkie wody”, będzie monografia wieloautorska, łącząca refleksje i tezy uczestników konferencji.
Nie bez znaczenia jest też fakt, że konferencja odbędzie się w Gdańsku, mieście w sposób naturalny związanym z wodą i Uniwersytecie Gdańskim ze znaczącą w kontekście tematu sympozjum myślą przewodnią „In mari vita tua”.
Języki konferencji: język polski, rosyjski, angielski.