Skomplikowane relacje między narodami bałkańskimi

Stosunki między narodami zamieszkującymi Półwysep Bałkański kształtują się niezwykle różnorodnie i zawile. Próba dogłębnego ich opisania ze względu na obszerność przypuszczalnie zajęłaby tysiące stron. Jest to tym bardziej oczywiste jeśli pod uwagę weźmiemy mnogość państw bałkańskich, do których zaliczają się: Serbia, Chorwacja, Czarnogóra, Bośnia i Hercegowina, Macedonia Północna, Słowenia, Kosowo, Bułgaria, Albania, Grecja, Rumunia oraz europejska część Turcji. Dlatego wymienione niżej waśnie, spory i przyjaźnie, są tylko wybranymi z zakresu bałkańskiego tygla.

Jednymi z naczelnych elementów dzielących narody postjugosłowiańskie są, rany które powstały w wyniku krzywd wzajemnie wyrządzonych podczas II wojny światowej oraz wojny domowej w Jugosławii. W znacznej mierze traumy te uwidaczniają się w relacjach chorwacko-serbskich.

Z drugiej strony to co „brata” Chorwatów i Serbów, to negatywnie nastawienie do muzułmańskich Bośniaków. Bywają oni obrażani w licznych dowcipach, a samo słowo Bośniak czasem bywa stosowane w uwłaczającym kontekście.

Kolejnym dość dobrze znanym sporem jest kwestia statusu Kosowa, czyli relacja serbsko-albańska. Dla Serbów, Kosowo ma znaczenie sentymentalne, uważają je za miejsce powstania państwowości ich kraju. Ponadto na ziemiach tych rozegrała się bitwa na Kosowym polu, jedno z najważniejszych starć w historii Serbii. Albańczycy natomiast stanowią zdecydowaną większość etniczną Kosowa i z tego tytułu roszczą sobie prawo do samostanowienia oraz niepodległości.

Innym punktem zapalnym Półwyspu jest idea „Wielkiej Albanii”. Miałaby ona swoim zasięgiem obejmować: Albanię, Kosowo, połowę Macedonii włącznie ze Skopje, niemal 1/3 Czarnogóry, znaczny fragment Grecji oraz część terenów Serbii. Owa koncepcja budząc obawy, negatywnie nastawia do Albańczyków: Serbów, Greków, Macedończyków i Czarnogórców .

Oprócz antagonizmów, między narodami zdarzają się przykłady wzajemnej sympatii, czego potwierdzeniem relacje serbsko-czarnogórskie. Oba narody do niedawna tworzyły jedno państwo, a przyjaźń serbsko-czarnogórska trwa od czasów nowożytnych. Ponadto Serbowie i Czarnogórcy są zbliżeni do siebie etnicznie, językowo i kulturowo, co znacząco ułatwia komunikację.

Jednakże bliskość etniczna bywa także przyczyną konfliktów w rejonie Bałkanów. Znamiennym tego przykładem są relacje Macedonii z Bułgarią. Bułgarzy uważają tych drugich za odłam własnego narodu i odmawiają uznania go za odrębny byt. Macedonia natomiast buduje swą tożsamość państwową w opozycji do Bułgarii w ich rozumieniu - bycie Macedończykiem oznacza nie bycie Bułgarem. Spór bułgarsko-macedoński odbywa się na płaszczyźnie politycznej i dotyczy dziedzictwa kulturalnego i historycznego.

Jakie macie Państwo odczucia w temacie stosunków między państwami na Półwyspie Bałkańskim? Zachęcamy do wyrażania swoich opinii i czekamy na nie w komentarzach pod postem https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=881508229320238&id=437367087067690 .

Dominik Romanowski - absolwent analityki gospodarczej II stopnia na PG, bezpieczeństwa narodowego I i II stopnia na UG, dyplomacji na UG, a obecnie student politologii MSU na UG