"Rainer Werner Fassbinder. W poszukiwaniu miłości" w CSW Łaźnia
- Poczynając od Dziecioroba, który przyniósł mu rozpoznawalność na tyle dużą, aby mógł aplikować o większe budżety filmowe. Dzieciorób jest też jedną z najbardziej teatralnych produkcji ukazywanych podczas przeglądu, najpełniej ujawniającą metody pracy Fassbindera i jego fascynację teatrem. W Dzieciorobie pojawiają się również najważniejsze tematy, które w swoich filmach będzie poruszać reżyser. Alienacja, poszukiwanie akceptacji i miłości, ale również temat przemocy.
- Genialnym studium psychologicznym nieoczywistych relacji pomiędzy ofiarą przemocy domowej a oprawcą jest rzadko pokazywany film Martha. To realizacja telewizyjna, ale nakręcona przy użyciu środków teatralnych, minimalnej liczby ujęć, scenografii i kostiumów przy jednoczesnych wysmakowanych kadrach, kolorach i pięknych, eleganckich głównych postaciach. W tytułową postać wcieliła się znakomita Margrit Carstensen. Oszczędność środków wyrazu wraz z ich ujmującym pięknem tylko wzmacniają odbiór wysublimowanych form przemocy psychicznej, którym zostaje poddana główna bohaterka.
- Temat miłości tak innej jest poruszany także w najbardziej znanym filmie Fassbindera, nagrodzonym na Festiwalu Filmowym w Cannes w 1974 roku, Strach zżerać duszę. Opowiada historię związku starzejącej się niemieckiej sprzątaczki z młodym, atrakcyjnym Marokańczykiem.
By zrozumieć twórczość Fassbinder, należy zauważyć intertekstualne powiązania pomiędzy filmami, nie tylko za pomocą analogii do poszczególnych postaci, lecz także poprzez spajanie wątków poruszanych, czy tylko zarysowanych, w innych, wcześniejszych filmach reżysera. Za każdym razem jednak ujętych z nowej, nieoczywistej perspektywy.
Intertekstualność pomiędzy postaciami wynika również ze sposobu pracy Fassbindera i wykorzystywania nie tylko swojej biografii do tworzenia scenariuszy. Doskonałym tego przykładem jest zestawienie dwóch filmów pokazywanych podczas retrospektywy: Prawo silniejszego i W roku 13 pełni.
- I tak film Prawo silniejszego powstał na kanwie biografii Armina Meiera, ówczesnego kochanka reżysera. W tę postać wcielił się sam Fassbinder. Zanim Meier został kochankiem i aktorem w filmach Fassbindera, był rzeźnikiem, a dzieciństwo spędził w sierocińcu. Prawo silniejszego to nadal jedna z nielicznych produkcji, gdzie temat homoseksualności jest poruszany nie tylko w kontekście głównego problemu, lecz także jako tło do rozgrywek pomiędzy przedstawicielami różnych grup społecznych.
- Z kolei film W roku 13 pełni powstał po samobójczej śmierci Armina Meiera, porzuconego przez Fassbindera. Opowiada historię transseksualistki Elviry, która przed popełnieniem samobójstwa podsumowuje swoje życie: odwiedza i spotyka ludzi ze swojej przeszłości, m.in. dom dziecka i rzeźnię.
Intertekstualność wynikała również z praktyczności Fassbindera. Irm Hermann w jednym z wywiadów wspominała, że reżyser często obsadzał ją w rolach kobiet z klasy średniej, bo właśnie z takiej pochodziła i mogła w łatwy oraz szybki sposób wcielić się w rolę i być autentyczna
- Podczas retrospektywy nie zabraknie również filmu Małżeństwa Marii Braun, dzięki któremu Fassbinder został uznanym reżyserem w Niemczech. Przed jego nakręceniem był popularny w Niemczech przede wszystkim z powodu kontrowersji wokół życia prywatnego, mimo że doceniali go krytycy filmowi i nagradzano go poza granicami kraju. Fassbinder zmarł nagle w 1982 roku, w wieku 37 lat, na skutek przedawkowania leków i kokainy.
- W ramach retrospektywy będzie można zobaczyć również dokument Fassbinder – Kochaj, nie żądaj w reżyserii Christiana Braada Thomsena, który zafascynowany postacią niemieckiego reżysera, jeszcze w latach 70. przeprowadził z nim wiele wywiadów. W dokumencie znajdują się wcześniej niepublikowane materiały czy rozmowy z Fassbinderem i jego bliskimi współpracownikami.
- Wydarzeniem specjalnym w ramach przeglądu będzie czytanie performatywne sztuki Fassbindera pt. Krew na kocim gardle. Marylin Monroe kontra wampiry w reż. Marzeny Sadochy w Teatrze im. Jaracza w Olsztynie.
„Fassbinder chciałby być Marilyn Monroe. Nikim innym. Chciał zejść po schodach ubrany w suknię i boa z piór. Zmarł w tym samym wieku co ona. I w ten sam sposób”.
Radio MORS jest patronem medialnym wydarzenia.
Program przeglądu:
- 09.11.2024
- 10.11.2024
- 11.11.2024
- 12.11.2024
- 13.11.2024
Rainer Werner Fassbinder, W poszukiwaniu miłości